Edukhabar
शुक्रबार, ०७ मंसिर २०८१
खबर/फिचर

कक्षा १० को किताबमा अनुच्छेदहरु नै गायब, सम्पादनमा लापरवाही

मंगलबार, ०३ असोज २०७४

काठमाडौं - कक्षा १० को नेपाली किताब सम्पादनको क्रममा चरम लापरवाही भएको छ । साहित्यकार गोविन्दबहादुर मल्ल ‘गोठाले’ ले लेखेको कथा 'लक्ष्मीपूजा' सम्पादनमा उक्त लापरवाही भएको हो ।

मूल कथामा रहेका धेरै अनुच्छेदहरु सम्पादनको क्रममा गायब बनाइएका छन् । यसले गोठालेप्रति न्याय त भएन नै शिक्षक तथा विद्यार्थी समेत अलमलमा परेका छन् ।

पाठ्यपुस्तकको पेज नं. १०४ मा रहेको २८ औं अनुच्छेद र पेज नं. ११० पेजका ८७ औं अनुच्छेदपछिका केही कथांशहरु नै छुटाएर सम्पादन गरिएको छ । २८ औं अनुच्छेदपछि मूल कथामा रहेका ६ वटा अनुच्छेद र ८७ औं अनुच्छेदपछि ४ वटा अनुच्छेद छुटेको छ । यसले गर्दा कथाको भाव नै मरेको नेपाली विषय शिक्षक ज्ञानसागर प्रजापतिले गुनासो गरे ।

सम्पादनको क्रममा केन्द्रले यतिसम्म लापरवाही गरेको देखिएको छ कि पेज नं. १११ मा सोधिएको प्रश्नमा ८८ औं अनुच्छेदको सांराशं गर्न र पेज नं. ११२ को १९ नं. को प्रश्नमा ९१ औं अनुच्छेदमा प्रयोग भएका लेख्य चिह्नबारे लेख्न भनिएको छ । जबकि पाठ्यपुस्तकमा कथा ८७ औं अनुच्छेदमै टुंग्याइएको छ ।

‘यस्तो खालको सम्पादनले विद्यार्थीले विकृत पाठ पठ्नुपर्ने र पाठमा हुँदै नभएको अनुच्छेदको अभ्यास गनुपर्ने भएको छ, यसले विद्यार्थी अल्मल्याउने काम गरेको छ ।’ अर्का एक शिक्षकले गुनासो गरे ।  
पाठ्यक्रम विकास केन्द्रले गरेका उक्त सम्पादनलाई शिक्षाविद् मनप्रसाद वाग्ले आफूखुसीको हद भएको बताउँछन् । उनले चर्चित कथाकारहरुको मौलिक रचनालाई पाठ्यक्रम विकास केन्द्रका ‘नामुद सम्पादक’हरुले अन्याय गरेको बताउँदै केन्द्रका सम्पादकहरुलाई नै सम्पादन तालिम सञ्चालन गर्नुपर्ने देखिएको प्रतिकृय दिए ।

उक्त पुस्तक केन्द्रका रजनी धिमालको सम्पादन र चिनाकुमारी निरौलाको भाषा सम्पादनमा प्रकाशित भएको हो  । सो पुस्तकको उक्त कथा पाठ ११ मा समावेश गरिएको छ  । ‘पाठ्यपुस्तक सम्पादनको क्रममा 'झारा टार्ने काम' मात्र भएको पाठको सम्पादनले प्रष्ट पारेको छ । यसले विद्यार्थी र शिक्षकलाई अलमल्याउने काम भएको छ ।’ एक नेपाली शिक्षकले गुनासो गरे ।

पाठको हाम्रो भनाइमा ‘पाठ्यपुस्तक तयार गर्न सम्बद्ध विभिन्न व्यक्तिहरुसँग गोष्ठी, अन्तरक्रिया र विभिन्न विद्यालयमा परीक्षण गरेको’ उल्लेख गरिएको भए पनि पाठमा भएको लापरवाहीले उक्त काम बजेट सकाउने किसिमबाट मात्र हुँदा भएको पुष्टि भएको छ ।

प्रतिक्रिया